Op 2 april 2016 verscheen in het NRC Handelsblad een kritisch artikel over de Hogeschool Utrecht. Daarin werd ook ik geciteerd en herhaalde ik wat ik in voorgaande jaren op vele plekken en op vele manieren al eerder gezegd had
(zie bijv. de elders in dit blog genoemde artikelen uit 2014) en wat ik precies op dit moment in een boekje op een rij probeer te zetten. Dat boekje wil een vervolg zijn op een eerder boekje over hetzelfde onderwerp dat ik bijna tien jaar geleden publiceerde. Dat eerste boekje is getiteld Het zand in de machine. Managerscultuur in Nederland. Het nieuwe boekje heb ik voorlopig dezelfde naam gegeven als dit blog: Protocolitis, met als voorlopige) ondertitel Onderknuppelbestuur in Nederland.
Het artikel in het NRC Handelsblad bracht meer teweeg dan ik verwacht had. Mede om die reden schreef ik het College van Bestuur enkele dagen nadien een brief. Hoewel die vriendelijk beantwoord werd, werd geen gehoor gegeven aan mijn voorstellen. Dat had ik eerlijk gezegd ook niet verwacht. Van werkelijke openheid is niet alleen op de HU maar bij vele andere instanties in Nederland geen sprake (meer). De tijden zijn veranderd. Over die verandering gaan dit blog & dat nieuwe boekje.
Zoals zovelen ben ik ongelukkig met die verandering en dat beslist niet omdat ik zo conservatief zou zijn. Om het in enigszins pompeuze termen te zeggen (ik heb me langdurig verdiept in zowel de Tweede Wereldoorlog als in het Spanje waartegen onze voorouders ooit in verzet kwamen): ik geloof en vertrouw in de waarden die tijdens de twee grote oorlogen uit ons verleden verdedigd zijn en die in het laatste kwart van de twintigste eeuw, dacht ik, definitief in onze cultuur verankerd werden: openheid, transparantie, dialoog, kwetsbaarheid e.d.
Helaas kan ik niet anders dan constateren dat die waarden tegenwoordig op allerlei manieren met voeten worden getreden. Veelal gebeurt dat op ondoorzichtige ('protocollaire') wijze en juist door dezelfde mensen die van die waarden de mond vol hebben. Dat is volgens mij nog het ergste: dat de vos de passie preekt en dat wij daarbij nog ja & amen knikken ook. Voor de goede verstaander: de nachtmerrie van George Orwell mag dan verdwenen zijn, die van Aldous Huxley is springlevend!
Ik leid journalisten op. Ik houd ze altijd voor dat ze 'a pain in the ass' moeten zijn. Van een dergelijke 'pain' wordt alles en iedereen beter. Hij is de basis van de moderniteit. Het glanst alleen waar het wrijft. En ik ben een waardeloze docent als ik de door mij verkondigde principes niet in praktijk breng. Vandaar dit blog. Het moet worden zoals ik me voel: een marktplein waarop vele Ikken samenkomen.
