In De Groene Amsterdammer van 7 december 2016 stond een artikel dat moeiteloos van toepassing is op tal van Nederlandse instellingen, ook de HU. Het gaat over de bewaking van
zorgkwaliteit in ziekenhuizen. Een paar citaten:
Ziekenhuizen moeten een pijnbeleid en bijhorende pijnprotocollen opstellen. En daarvoor moet de verpleegkundige bij iedere patiënt drie keer per dag een pijnscore meten. ‘Ik heb patiënten die drie weken lang op de afdeling liggen bij wie ik drie weken lang, drie keer per dag een 0 opmeet’, vertelt een verpleegkundige. ‘Pijn is zo’n wezenlijk onderdeel van ons werk dat ik heus wel weet wie pijn lijdt. Als ik naar huis fiets,
weet ik welke patiënt waar last van heeft na een operatie.’ Maar ondertussen is controle drie keer per dag wel een must, anders is de score op de indicatoren niet goed.
OP ONZE AFDELING heb ik al jaren geen doorligwond meer gezien, dat is toch een teken dat de verpleegkundigen dit probleem volledig onder controle hebben.
En toch moeten ze elke patiënt volgens het protocol screenen en volledig uitvragen op het risico van decubitus.’ Wimar van den Brink, neurochirurg in het Isala-ziekenhuis in Zwolle, ergert zich groen en geel aan de bureaucratie in zijn eigen ziekenhuis. ‘Gebruik de tijd die nutteloze vragenlijsten opslurpen voor dingen waar je wel nog wat aan kunt verbeteren, waar er wel nog problemen zijn’, stelt hij.
SINDS DE LIBERALISERING van de zorgmarkt in 2006 zijn Nederlandse ziekenhuizen in een mallemolen van kwaliteitsregistraties, indicatorensets en accreditaties beland. Iedere partij met enig belang in de zorgsector eist van zorg- instellingen dat ze tot in de puntjes hun doen en laten registreren. ‘De verpleging bij ons zit de helft van de tijd achter de computer dingen in te vullen. Ze heeft helemaal geen tijd meer voor patiënten’, beschrijft Willem Oerlemans, neuroloog in het Meander MC in Amersfoort, de situatie.
Kiki Lombarts doet als hoogleraar professional performance aan de Universiteit van Amsterdam al jaren onderzoek naar het functioneren en de werkomstandigheden van medisch specialisten. Volgens haar staat het artsenberoep onder druk en een belangrijke oorzaak daarvan is de alomtegenwoordige eis voor transparantie. Natuurlijk hebben de registraties ook positieve effecten, erkent ze volmondig. ‘Checklists voor operaties hebben tot een belangrijke daling geleid in sterftecijfers en complicaties. Artsen erkennen heus wel de zin van registraties die hen helpen in de bewustwording van hun eigen functioneren. Maar ze zijn tegen het registreren om te registreren. Ze willen wel de juiste dingen meten.’ We zijn in Nederland te ver doorgeschoten in het registreren, vindt Lombarts. ‘Artsen ervaren het bijna als terreur.’ Volgens haar is er ook te weinig aandacht voor de zachte kant van het beroep. ‘Er is veel minder tijd voor het niet-registreerbare, het niet-meetbare, het irrationele. Die niet-systeemkant van de zorg staat onder druk’, stelt ze enigszins verontrust vast. ‘Dat maakt het zwaar om als arts steeds optimaal te functioneren. Klachten zoals burn-outs, stress, angststoornissen en depressies zien we bij dokters alsmaar toenemen.’
